Giải bóng đá Colombia đã trở thành một phần quan trọng trong bản sắc của đất nước này, đặc biệt là trong bối cảnh Colombia nỗ lực xóa bỏ những hình ảnh tiêu cực từ giữa những năm 1980 đến nay. Dù trải qua nhiều thăng trầm, bóng đá vẫn giữ vị trí là môn thể thao được yêu thích và ủng hộ rộng rãi tại Colombia.
Tổng quan về giải bóng đá Colombia
Bóng đá là môn thể thao phổ biến nhất ở Colombia, với hơn 3 triệu người chơi, 2.773 câu lạc bộ và 15.800 trọng tài. Giải bóng đá Colombia từng được IFFHS xếp hạng 9 trong bảng xếp hạng Giải bóng đá quốc gia mạnh nhất thế giới năm 2014 (thứ 3 ở Nam Mỹ).
Những năm đầu của bóng đá Colombia
Nguồn gốc của giải bóng đá Colombia vẫn còn là chủ đề tranh luận. Phần lớn các nhà sử học đều đồng ý rằng Vùng Caribe là nơi bóng đá lan rộng. Người ta tin rằng môn thể thao này xuất hiện vào đầu thế kỷ 20, được giới thiệu bởi các kỹ sư đường sắt người Anh từ Công ty Đường sắt Colombia khi họ xây dựng tuyến đường sắt giữa Barranquilla và Puerto Colombia.
Các câu lạc bộ bóng đá đầu tiên được thành lập tại Barranquilla và Bogotá. Bao gồm Barranquilla FC, Polo Club, Escuela Militar và Bartolinos. Tuy nhiên, bóng đá phải mất một thời gian mới trở nên phổ biến.
Campeonato Nacional năm 1918 là giải đấu đầu tiên giữa các câu lạc bộ Colombia, sau đó là Copa Centenario Batalla de Boyacá. Deportivo Cali, được thành lập vào ngày 23 tháng 11 năm 1912, là câu lạc bộ lâu đời nhất vẫn còn hoạt động chuyên nghiệp.
Phải đến năm 1924, Liên đoàn bóng đá Colombia mới được thành lập, ban đầu được gọi là Liga de Fútbol. Liên đoàn chính thức được FIFA và CONMEBOL công nhận vào năm 1936.
El Dorado
Năm 1948, một giải bóng đá Colombia quốc gia được thành lập, mang tên División Mayor del Fútbol Colombiano. Chủ yếu là nhờ nỗ lực của nhà quản lý Alfonso Senior Quevedo. Tuy nhiên, nó đã thu hút được một số cầu thủ hàng đầu như Alfredo Di Stéfano, Neil Franklin và Charlie Mitten và được mệnh danh là “El Dorado” (Vùng đất vàng).
Bóng đá đương đại
Giải bóng đá Colombia đương đại đã trải qua những thay đổi đáng kể. Năm 1968, giải đấu áp dụng mô hình phổ biến ở Nam Mỹ, chia thành hai giải đấu riêng biệt cho mỗi mùa giải: Apertura (từ tháng 2 đến tháng 6) và Finalización (từ tháng 7 đến tháng 12).
Năm 1991, một hạng đấu thứ hai được thêm vào, tiếp theo là hạng đấu thứ ba, hiện đã không còn tồn tại. Với 16 danh hiệu, Atlético Nacional là đội bóng thành công nhất, tiếp theo là America de Cali và Millonarios với 15 danh hiệu. Cả ba đều là những câu lạc bộ hàng đầu trong nước.
Copa Colombia được thành lập từ năm 1950 nhưng phải đến năm 2008, giải đấu loại trực tiếp này mới chính thức trở thành một giải đấu thường niên. Atlético Nacional cũng là đội bóng thành công nhất trong giải đấu này, với 4 lần vô địch.
Năm 2017, Giải bóng đá nữ Colombia được thành lập, đánh dấu giải đấu chuyên nghiệp dành cho nữ đầu tiên tại quốc gia này. Santa Fe là đội vô địch trong mùa giải đầu tiên.
Các giải bóng đá Colombia trên thị trường quốc tế
Đội tuyển quốc gia Colombia lần đầu tiên tham dự World Cup vào năm 1938, đánh dấu bước khởi đầu cho một hành trình đầy thăng trầm trên đấu trường quốc tế. Tuy nhiên, với sự nỗ lực không ngừng nghỉ, họ dần khẳng định vị thế của mình trên bản đồ bóng đá thế giới.
Xem thêm: Giải Mã Môn Thể Thao Vua – Bộ Môn Cháy Nhất Hành Tinh
Cúp bóng đá Nam Mỹ
Giải bóng đá Colombia lần đầu tiên tham gia Copa América vào năm 1945, xếp thứ năm trong số bảy quốc gia tham dự. Sự tham gia của họ không thường xuyên cho đến năm 1975, khi họ giành ngôi vị á quân. Từ đó, Colombia luôn góp mặt tại giải đấu này.
Năm 2001, Colombia vinh dự được đăng cai Copa América và đã giành được chức vô địch đầu tiên và duy nhất của mình cho đến nay. Họ đã đánh bại Mexico với tỷ số 1-0 trong trận chung kết, khẳng định vị thế của mình là một thế lực đáng gờm trong bóng đá Nam Mỹ.
Giải vô địch thế giới
Năm 1938 đánh dấu cột mốc lịch sử khi Colombia lần đầu tiên đặt chân lên sân chơi World Cup. Trở lại World Cup vào năm 1990 và lọt vào vòng 16 đội với đội hình gồm những cầu thủ tài năng như Carlos Valderrama, Freddy Rincón và René Higuita.
Trong vòng loại World Cup 1994, Colombia gây ấn tượng với những kết quả xuất sắc, bao gồm chiến thắng 5-0 trên sân khách trước Argentina, đội đã thua cuộc ở vòng chung kết giải đấu trước đó. Phong độ ấn tượng của họ khiến Pelé dự đoán Colombia có thể vô địch giải đấu. Sau đó, giải bóng đá Colombia trở lại World Cup vào năm 1998.
Colombia được đánh giá là có thế hệ vàng tài năng mới, dẫn đầu là James Rodríguez đưa Colombia vào tứ kết World Cup lần đầu tiên. Bàn thắng đầu tiên của Rodríguez vào lưới Uruguay ở vòng 16 đội đã giành được Giải thưởng FIFA Puskás năm đó. Colombia đủ điều kiện tham dự World Cup 2018 và đứng đầu bảng để vào vòng 16 đội.
Kết luận
Giải bóng đá Colombia với lịch sử đầy thăng trầm, đã chứng kiến sự phát triển vượt bậc của bóng đá nước này. Từ những ngày đầu tiên với “El Dorado” đầy hứa hẹn nhưng dang dở, đến những thế hệ vàng với những ngôi sao như Carlos Valderrama, Freddy Rincón và James Rodríguez. Bóng đá Colombia đã để lại dấu ấn đậm nét trên đấu trường quốc tế.
